Mendeley  

Zotero  

Gheisari Z, Khademi Ashkexari M, Hasanzade Tavakoli M R. The effect of moral foundations in predicting scientific integrity with the mediation role of religious orientation. Payesh 2024; 23 (1) :57-68
URL: http://payeshjournal.ir/article-1-2337-fa.html

مقدمه: صداقت علمی یکی از مباحث مهم در حوزه آموزش است. امروزه اغلب مؤسسات علمی و حتی مجلات مختلف علمی و پژوهشی به دنبال راهی برای جلوگیری از تقلب، سرقت و جعل علمی هستند و سیاست‌هایی در این حوزه به کار گرفته‌اند. شناخت مؤلفه‌های اثرگذار بر وجود صداقت علمی گامی مهم درجهت یافتن راهی بهتر برای تقویت آن است. مؤلفه‌های دینی و اخلاقی از مهم‌ترین متغیرها در حوزه صداقت تحصیلی هستند که در این پژوهش به عنوان متغیرهای اثرگذار بر صداقت علمی انتخاب شده‌اند.
مواد و روش کار: ۵۴۴ نفر از دانشجویان در حال تحصیل در استان تهران (۴۱۳ زن و ۱۳۱ مرد) به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده در این پژوهش مشارکت کردند و به سوالات سه پرسشنامه بنیان‌های اخلاقی (MFQ)، جهت‌گیری دینی چرخشی (CROI) و تقلب علمی پاسخ دادند. به منظور دستیابی به نمره صداقت علمی، نمرات حاصل از تقلب علمی معکوس شدند. داده‌ها به کمک نرم‌افزارهای SPSS ۲۶ و AMOS ۲۴، با روش مدلسازی معادلات ساختاری تحلیل شدند و برازش نهایی مدل مفروض بررسی شد.
یافته‌ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان پژوهش ۹۶/۲۳ و انحراف استاندارد آن ۴۳/۶ به دست آمد. میانگین سنی شرکت‌کنندگان پژوهش  و انحراف استاندارد آن ۶/۴۳ به دست آمد. یافته‌های اولیه پژوهش حاکی از آن بودند که بین صداقت علمی با جهت‌گیری دینی و نمره کل بنیان‌های اخلاقی همبستگی معنادار در سطح ۰/۰۱ وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از بوت استراپ نشان داد که مسیر اثر بنیان‌های اخلاقی به صداقت علمی مثبت و معنادار و مسیر اثر بنیان‌های اخلاقی به صداقت علمی با میانجی‌گری جهت‌گیری دینی غیرمعنادار است. همچنین مدل مفروض از برازش خوبی برخوردار بود.
نتیجه‌گیری: جهت‌گیری دینی، رابطه بین بنیان‌های اخلاقی و صداقت علمی را به طور کامل میانجی‌گری می‌کند. به طور کلی می‌توان گفت با افزایش نمرات در بنیان‌های اخلاقی، جهت‌گیری دینی تحت تاثیر قرار گرفته و صداقت علمی را افزایش می‌دهد.