Mohsen Bayati, Bahman Ahadi Nezhad, Fatemeh Riazi, Nasrin Abolhasanbeigi Galeh Zan. Estimation of pharmaceutical expenditure function in Iran: a time series analysis. Payesh 2018; 17 (2) :121-128
URL:
http://payeshjournal.ir/article-1-51-fa.html
1- مرکز تحقیقات مدیریت سلامت و منابع انسانی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
2- دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
3- مرکز تحقیقات سنجش سلامت، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
4- دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
چکیده: (3751 مشاهده)
مقدمه: بخش دارو یکی از مهم ترین و به لحاظ جریان مالی یکی از بزرگ ترین زیربخش های نظام سلامت در هر کشوری است؛ بنابراین لزوم سیاستگذاری مبتنی بر شواهد علمی در این بخش، بسیار مورد توجه است. مطالعه حاضر در راستای تحلیل سری زمانی عوامل موثر بر مخارج دارویی خانوار طی سالهای 1370 تا 1389 طراحی شد.
مواد و روش کار: در مطالعه مقطعی حاضر، جامعه پژوهش کل خانوارهای شهری کشور بودند. نمونه پژوهش منطبق بر جامعه بوده و دادههای مورد نیاز از گزارش تفصیلی آمارگیری هزینه و درآمد خانوارهای شهری و وب سایت مرکز آمار جمهوری اسلامی ایران استخراج شده است. جهت تحلیل سری زمانی داده ها از رویکرد تجمعی و الگوخود توضیح با وقفههای توزیعی ((Auto Regressive Distributed Lag استفاده شد. باتوجه به داده های سری زمانی در مطالعه حاضر، حجم نمونه مربوط به 20 (سال) است. جهت کشف و جلوگیری از ایجاد رگرسیون کاذب، آزمون های ایستایی و هم انباشتگی باند قبل از برآورد الگو انجام شد. برای انجام تخمینها و آزمون های مورد نیاز از نرم افزارهای Eviews7 و Microfit5 استفاده شده است.
یافته ها: براساس نتایج الگو بلند مدت، تنها درآمد خانوار با مخارج دارو رابطه معنادار و مستقیم داشت. متغیرهای قیمت دارو و مخارج ویزیت پزشکی تاثیر معنادار بر مخارج دارویی خانوار نداشتند. در الگو کوتاه مدت درآمد خانوار و مخارج ویزیت پزشک به ترتیب ضرایب 0/27 و 1/05 داشتند، در حالی که شاخص قیمت دارو تاثیر معنادار بر مخارج دارو نداشته است. بنابراین مخارج دارو در ایران هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت دارای کشش درآمدی پایین، و بی کشش نسبت به قیمت بود. ضریب جمله تصحیح خطا برابر با 0/66- بود. یعنی تقریباً 66 درصد از بیتعادلی در سال اول از بین میرود.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه مخارج دارو نسبت به قیمت بیکشش و نسبت به درآمد کمکشش بود، سیاستگذاران سلامت باید در اتخاذ سیاستهای موثر بر قیمت دارو از جمله تعرفهگذاری و یارانهدهی ملاحظات دقیقی را در نظر گرفته و درآمد خانوار را نیز به عنوان عاملی موثر در سیاستهای دارویی در نظر بگیرند.
نوع مطالعه:
توصیفی |
پذیرش: 1396/11/28 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1396/12/15 | انتشار: 1396/12/24