1- دانشکده تغذیه و رژیمشناسی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
2- موسسه پژوهشیهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران
3- دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
چکیده: (2546 مشاهده)
مقدمه: نان بخصوص نان گندم بعنوان تامینکننده اصلی انرژی در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران به شمار میرود. در عین حال بررسیها بیانگر تولید ضایعات به میزان 30% از این ماده غذایی مفید در ایران میباشد. مطالعات بسیاری در ایران و جهان در زمینه علل و نتایج ضایعات نان انجام شده است.اما مطالعه ای که تصویری جامع است از وضعیت ضایعات نان در ایران صورت نگرفته است. مطالعه حاضر با هدف ارائه تصویری جامع و کمک به سیاستگذاران و پژوهشگران صنعت نان کشور و در راستای تامین امنیت غذایی ایرانیان طراحی و اجرا گردید.
مواد و روش کار: این مطالعه از نوع مرور نظاممند بوده، که در سال 1400 اجرا گردید. کلید واژههای ضایعات نان،کیفیت، نوع نان، سنتی، تولید صنعتی، ﺍﻳﺮﺍﻥ در ﭘﺎﻳﮕﺎﻩهای ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻜﻲ داخلی CIVILICA، SID، GANG و خارجی Google scholar، PubMed جستجو شد. معیارهای ورود به مطالعه فارسی یا انگلیسی عبارت بود از: بودن زبان مقاله، مرتبط بودن با ضایعات نان، در دسترس بودن اصل مقاله پس از استخراج، تعیین کیفیت مطالعات صورت گرفت.
یافتهها: از ﻣﺠﻤﻮﻉ 441 مقاله یافت شده، دادههای 25 مقاله شامل، 1ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و 24 ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﺎﺭﺳﻲ که در فاصله سالهای 1380 تا شهریور1400 ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ، استخراج گردید.48% مطالعات در آزمایشگاه و 52% درجامعه در سطح مصرف کنندگان، نانوائیها و تولیدگنندگان صنعتی انجام شده بود. بیشترین ضایعات بدون توجه به نوع نان مربوط به نان های تهیه شده در نانواییهای دریافت کننده آرد یارانه ای بود. درسطح خانوار، مطالعات برنقش آگاهی درارتقای عملکرد مصرف کنندگان درحمل، نگهداری صحیح، و مصرف مناسب نان بعنوان عاملی موثردرکاهش ضایعات نان تاکید کرده بودند.
نتیجه گیری: رفتار مصرفکنندگان، نشان داد تمایل به پرداخت ایشان با توجه به افزایش کیفیت نان که عامل اصلی در کاهش ضایعات نان است افزایش مییابد و این مسئله در نانوائیهای عرضهکننده نان غیر یارانهای مشهود بود. شواهد بیانگر ضرورت بازبینی در سیاستهای موجود تولید و عرضه نان در کشور است.
نوع مطالعه:
مروری |
دریافت: 1400/6/26 | پذیرش: 1400/9/19 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1400/9/22 | انتشار: 1400/9/29