Golnoosh Shahbaz, Behrooz Dolatshahi, Abbas Poorshahbaz, Parvaneh Mohammadkhani. Identifying personality and cognitive factors in high-risk drivers. Payesh 2013; 12 (3) :263-273
URL:
http://payeshjournal.ir/article-1-368-fa.html
چکیده: (5193 مشاهده)
تصادفات جادهاي و ترافيکي، يكي از شايعترين سوانح است كه سالانه جان بسياري از مردم را در جهان به خطر مياندازد. هدف از اين تحقيق، شناسايي عوامل شخصيتي و شناختي (کارکرد توجه) در رانندگان حادثه ساز است. بنابراين در اين مطالعه علي ـ مقايسهاي به مقايسه صفات شخصيت و کارکرد توجه در دو گروه رانندگان حادثه ساز و غيرحادثه ساز پرداختيم. جامعه آماري، شامل تمام رانندگان مرد بين 60-20 سال در استان تهران است. به روش تصادفي ساده، 50 راننده حادثه ساز که خودرو يا گواهينامه آنان توسط مأموران نيروي انتظامي ضبط شده بود و براي باز پس گرفتن آن به ستاد ترخيص خودرو و گواهينامه آمده بودند، انتخاب شدند. همچنين در گروه کنترل، 50 راننده مرد که هيچ گونه تخلفي تا زمان پژوهش در سوابق آنها درج نشده بود، از 10 تاکسي سرويس استان تهران به شکل تصادفي ساده انتخاب شدند. صفات شخصيتي رانندگان حادثه ساز و غيرحادثه ساز با آزمون 240 سؤالي نئو NEO PI-R و کارکرد توجه با آزمون عملکرد پيوسته CPT، اندازه گيري شد.
نتايج در صفات شخصيتي نشان داد بين دو گروه در صفات روان رنجوري، برون گرايي، گشودگي و وجداني بودن تفاوت معنادار وجود دارد و در روان رنجوري و برون گرايي رانندگان حادثه ساز نمرات بالاتري نسبت به رانندگان غيرحادثه ساز کسب کردند، در حالي که در گشودگي و وجداني بودن رانندگان غيرحادثه ساز نمرات بالاتري کسب کردند. در صفت توافق بين رانندگان حادثه ساز و غيرحادثه ساز، تفاوت معنادار وجود نداشت. در کارکرد توجه بين رانندگان حادثه ساز و غيرحادثه ساز تفاوت معنادار وجود داشت؛ به اين ترتيب كه در خطاي ارائه پاسخ، خطاي حذف و زمان واکنش، رانندگان حادثه ساز نمرات بالاتري نسبت به رانندگان غيرحادثه ساز کسب کردند و در جستجوي صحيح رانندگان غيرحادثه ساز نمره بالاتري کسب کردند. همين طور نتايج تحليل تمايزها نشان داد که 74/71 درصد از واريانس نمرات افراد ناشي از عضويت گروهي آنها است.
بنابر نتايج اين مطالعه بين توجه و شخصيتِ رانندگان حادثه ساز و غيرحادثه ساز تفاوت معنادار وجود داشت؛ بدين منظور پيشنهاد ميشود ارزيابيهاي روانشناختي هنگام اخذ گواهينامه و ارزيابيهاي دورهاي بعد از آن اجرا شوند و آموزشهايي براي رانندگان حادثه ساز فراهم آيد.
نوع مطالعه:
توصیفی |
پذیرش: 1390/11/18 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1392/2/9 | انتشار: 1392/2/25