Behzad Damari, Farid Barati, Fatemeh HajNagizade, Mariet Gazarian, Azadeh Oliaei. Evaluation of the 'substance abuse prevention program' in workplaces. Payesh 2014; 13 (2) :165-175
URL:
http://payeshjournal.ir/article-1-311-fa.html
چکیده: (5810 مشاهده)
آخرين ارزيابي وضعيت اعتياد در كشور در سال 1386 نشان ميداد. حدود 70 درصد از معتادان كشور شاغل بوده، و حدود 10 درصد از آنها مصرف مواد را در محيطهاي كار شروع كردهاند. برنامههاي پيشگيري از اعتياد در محيط کار به طور عملي در سال 1381 در 5 استان پايلوت شد و از سال 1382 در کل کشور تعميم داده شد. بهمنظور ارزشيابي اين برنامه و بهبود تصميمگيري در مورد شيوه ادامه کمي و کيفي آن در سالهاي آتي اين طرح انجام شده است. اين تحقيق توصيفي تحليلي بر اساس روش ارزشيابي برنامههاي سلامت به اجرا در آمده است. دادهها از طريق مرور اسناد مرتبط به تاريخچه و پايش برنامه از بدو راهاندازي، جلسات بحث گروهي متمرکز با کارشناسان استاني سازمان بهزيستي، مصاحبه با ده نفر از افراد مطلع و مصاحبه با كارشناس رابط برنامه در 58 محيط کار نمونه گيري شده، جمع آوري شده است. اين ارزشيابي نشان داد مهمترين دستاورد برنامه از ديدگاه افراد مورد مطالعه افزايش آگاهي و حساسيت در کارکنان و کارفرمايان نسبت به موضوع اعتياد، و تمرين و توانمندشدن کارشناسان رابط محيط کار و آثار ثانوي ناشي از کاهش اعتياد در محيط کار از جمله افزايش بهرهوري، کاهش غيبت، کاهش مرخصيها و ... از جمله ديگر دستاوردهاي برنامه بوده است. مهمترين چالشهاي برنامه با سهم تقريباً يکسان در هر سه حوزه قانوني سياستي (کلان)، ساختاري عملياتي و رفتاري (خرد) عنوان شده است. مهمترين راهکارهاي پيشنهادي ارتقاي برنامه عبارتند از بازنگري در بسته خدمتي، تهيه شيوهنامه جامع و ساده با مشارکت کليه ذينفعان، تفاهمنامه با نمايندگان کارفرمايان و کارگران و استفاده از روشهاي تشويقي کارفرمايان در سطح استان بود. با اينکه دادههاي کافي دورهاي براي مقايسه نشانگرهاي بروز و شيوع اعتياد در محيطهاي کاري وجود نداشت، اتکاي ارزشيابي به نظرات سه دسته افراد ذينفع (صاحبنظران، كارشناسان رابط در محيط كار، تسهيلگران استاني سازمان بهزيستي) بود، که از اجراي برنامه رضايت داشتند و استمرار آن را با اصلاحاتي ضروري ميدانستند.. اما در کوتاهمدت بازنگري در بسته خدمتي پيشگيري از اعتياد در محيط کار با مشارکت نمايندگان کارفرمايان، کارگران، كارشناسان رابط محيط کار و کارشناسان استاني و توجيه و توانمندسازي محيطي در سطح استان و محيطهاي کاري از جمله گامهاي کاربست نتايج اين ارزشيابي است.
نوع مطالعه:
توصیفی |
پذیرش: 1392/2/10 | انتشار: 1392/12/24