دوره 24، شماره 5 - ( مهر ـ آبان 1404 )
جلد 24 شماره 5 صفحات 742-733 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.MEDILAM.REC.1401.098
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Alimohammadi Z, Mirzaei A, Soury S, Naghizadeh M, Ghazanfari Z. Evaluation of readability and suitability of occupational safety and health posters. Payesh 2025; 24 (5) :733-742
URL: http://payeshjournal.ir/article-1-2431-fa.html
URL: http://payeshjournal.ir/article-1-2431-fa.html
علی محمدی زینب، میرزایی امین، سوری شیوا، نقی زاده محمدمهدی، غضنفری زینب. ارزیابی خوانایی و تناسب پوسترهای آموزشی ایمنی و بهداشت کار. پایش. 1404; 24 (5) :733-742
زینب علی محمدی1 
، امین میرزایی1 ، شیوا سوری2 ، محمدمهدی نقی زاده3 ، زینب غضنفری*4
، امین میرزایی1 ، شیوا سوری2 ، محمدمهدی نقی زاده3 ، زینب غضنفری*4
1- گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران
2- تحقیقات بیماری های غیرواگیر، دانشگاه علوم پزشکی فسا، فسا، ایران
3- گروه بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران
4- مرکز تحقیقات بیماری های غیرواگیر، دانشگاه علوم پزشکی فسا، فسا، ایران
2- تحقیقات بیماری های غیرواگیر، دانشگاه علوم پزشکی فسا، فسا، ایران
3- گروه بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران
4- مرکز تحقیقات بیماری های غیرواگیر، دانشگاه علوم پزشکی فسا، فسا، ایران
چکیده: (27 مشاهده)
مقدمه: مواد آموزشی چاپی مدتها است که سودمندی خود را به عنوان رسانه‌ای مقرون به صرفه و مؤثر برای ارتباطات سلامت نشان داده‌اند. این منابع زمانی مؤثرند که برای مخاطبان آنها قابل درک باشند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی خوانایی و تناسب پوسترهای آموزشی ایمنی و بهداشت کار انجام شد.
مواد و روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی با رویکرد تحلیل محتوا است. در این پژوهش خوانایی و تناسب ۱۲۵ پوستر آموزشی طراحی شده توسط مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار ارزیابی شد. خوانایی با استفاده از شاخص اندازه‌گیری ساده اصطلاحات نامفهوم (SMOG) و چک‌لیست محقق ساخته ارزیابی خوانایی و تناسب با استفاده از شاخص ارزیابی تناسب مواد آموزشی (SAM) سنجیده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۶ تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: میانگین خوانایی، تناسب و سطح پایه تحصیلی کلیه پوسترها به ترتیب برابر با ۲۶۱/۹۱، ۲۱/۴۲ و ۷/۸۸ به دست آمد. همچنین محاسبه میانگین خوانایی و تناسب پوسترهای تک‌نظری و چند‌نظری به تفکیک نشان داد که پوسترهای تک‌نظری نسبت به پوسترهای چند‌نظری خوانایی و تناسب بیشتر و سطح پایه تحصیلی کمتر دارند. اکثر پوسترهای ارزیابی شده از نظر تناسب در دسته نامناسب یا مناسب (۸۵/۶%) قرار گرفتند. همچنین درصد قابل توجهی از پوسترها در ارزیابی با چک لیست محقق ساخته خوانائی به عنوان عالی طبقه بندی گردیدند (۶۸/۸%). در ارزیابی خوانایی بر حسب سطح پایه تحصیلی نیز ۶۷/۲% از پوسترها بالاتر از پایه ششم به عنوان سطح پایه تحصیلی توصیه شده بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد تناسب و خوانایی اغلب پوسترهای آموزشی ایمنی و بهداشت کار موجود و در دسترس، کافی نیست. این منابع میتوانند در صورت طراحی درست منجر به گرایش به رفتارهای مثبت و ایمن شود؛ بنابراین توسعه دهندگان مواد آموزشی بایستی در طراحی و توسعه منابعی ساده و قابل درک متناسب با گروه هدف به منظور افزایش احتمال درک و به خاطر سپاری آنها تلاش کنند.
مواد و روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی با رویکرد تحلیل محتوا است. در این پژوهش خوانایی و تناسب ۱۲۵ پوستر آموزشی طراحی شده توسط مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار ارزیابی شد. خوانایی با استفاده از شاخص اندازه‌گیری ساده اصطلاحات نامفهوم (SMOG) و چک‌لیست محقق ساخته ارزیابی خوانایی و تناسب با استفاده از شاخص ارزیابی تناسب مواد آموزشی (SAM) سنجیده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۶ تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: میانگین خوانایی، تناسب و سطح پایه تحصیلی کلیه پوسترها به ترتیب برابر با ۲۶۱/۹۱، ۲۱/۴۲ و ۷/۸۸ به دست آمد. همچنین محاسبه میانگین خوانایی و تناسب پوسترهای تک‌نظری و چند‌نظری به تفکیک نشان داد که پوسترهای تک‌نظری نسبت به پوسترهای چند‌نظری خوانایی و تناسب بیشتر و سطح پایه تحصیلی کمتر دارند. اکثر پوسترهای ارزیابی شده از نظر تناسب در دسته نامناسب یا مناسب (۸۵/۶%) قرار گرفتند. همچنین درصد قابل توجهی از پوسترها در ارزیابی با چک لیست محقق ساخته خوانائی به عنوان عالی طبقه بندی گردیدند (۶۸/۸%). در ارزیابی خوانایی بر حسب سطح پایه تحصیلی نیز ۶۷/۲% از پوسترها بالاتر از پایه ششم به عنوان سطح پایه تحصیلی توصیه شده بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد تناسب و خوانایی اغلب پوسترهای آموزشی ایمنی و بهداشت کار موجود و در دسترس، کافی نیست. این منابع میتوانند در صورت طراحی درست منجر به گرایش به رفتارهای مثبت و ایمن شود؛ بنابراین توسعه دهندگان مواد آموزشی بایستی در طراحی و توسعه منابعی ساده و قابل درک متناسب با گروه هدف به منظور افزایش احتمال درک و به خاطر سپاری آنها تلاش کنند.
واژه‌های کلیدی: خوانایی، تناسب، مواد آموزشی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، پوسترهای تک‌نظری، پوسترهای چند‌نظری
نوع مطالعه: توصیفی |
موضوع مقاله:
سلامت همگانی
دریافت: 1403/5/15 | پذیرش: 1403/8/8 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1404/8/18 | انتشار: 1404/8/18
دریافت: 1403/5/15 | پذیرش: 1403/8/8 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1404/8/18 | انتشار: 1404/8/18
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |