Mendeley  

Zotero  

Shams L, Salehi Z, Maher A. Factors influencing geographical distribution of physicians: A scoping review. Payesh 2024; 23 (6) :839-849
URL: http://payeshjournal.ir/article-1-2354-fa.html

مقدمه: توزیع پزشکان در مناطق جغرافیایی مختلف بر دسترسی مردم به خدمات سلامت اثرات نامطلوبی می­ گذارد. توزیع پزشکان در مناطق مختلف تحت تاثیر مولفه­ های مختلفی است که در مطالعات مختلف به آن پرداخته شده است. باتوجه به اینکه تاکنون مطالعه به مرور این عوامل نپرداخته است. این مطالعه با هدف شناسایی عوامل موثر بر توزیع جغرافیایی پزشکان در کشورهای مختلف انجام شد.
مواد و روش کار: یک مرور حیطه­ ای براساس چارچوب Arkesy و O’Malley  با استفاده از کلیدواژه های مرتبط با توزیع و پزشکان در پنج پایگاه داده ­ای انگلیسی و فارسی (Web of sciences, PubMed, Scopus, SID, Google scholar) بین سال­های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ انجام شد. تمام مقالات چاپ شده از نوع اصیل و مروری به زبان انگلیسی و فارسی وارد مطالعه شدند. ابتدا مطالعات براساس عنوان و چکیده غربالگری شدند و در مرحله بعد متن کامل مقالات بازیابی شد. در نهایت داده­ ها با استفاده از یک چک­ لیست محقق­ ساخته استخراج شد و عوامل شناسایی شده با استفاده از تحلیل موضوعی تحلیل شد.
یافته­ ها: بعد از حذف مقالات تکراری ۱۲۲ مقاله وارد مرحله غربال عنوان و چکیده شدند که ۵۰ مقاله براساس متن کامل مطالعه شدند. در نهایت براساس معیارهای ورود و خروج ۱۷ مطالعه وارد تحلیل نهایی شدند. مطالعات وارد شده در کشورهای مختلف انجام شده بودند. در تحلیل مؤلفه ­ها و عوامل مؤثر در پراکندگی و توزیع پزشکان پنج موضوع اصلی شامل عوامل جمعیت شناختی و جغرافیایی، ویژگی­های فردی و حرفه­ای پزشک، عوامل اقتصادی و سیاسی، عوامل مربوط به سیستم سلامت و عوامل اجتماعی و فرهنگی پدیدار شد.
نتیجه ­گیری: گستردگی مطالعات نشان می­ دهد که توزیع نابرابر پزشکان یکی مشکل جهانی است و اکثر کشورها با آن این مشکل مواجه هستند. یافته­ ها نشان داد که توزیع جغرافیایی پزشکان تحت تاثیر مولفه­ های زیادی قرار می­گیرد که ضروری است توسط سیاست­گذاران و مدیران مورد توجه قرار بگیرند. آن­ها می­ توانند سیاست­ ها و مداخلاتی در جهت توزیع عادلانه پزشکان براساس این عوامل توسعه  کنند.