مقدمه: توسعه پایدار را می‌توان تلفیق معنادار اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی با دستیابی به حداکثر رفاه و سلامت انسان دانست، به‌گونه‌ای که به توانایی‌های نسل آینده برای برآوردن نیازهای‌شان آسیبی وارد نشود. از مهم‌ترین راه‌های برقراری توسعه پایدار می‌توان به سازوکارهای حکمرانی خوب به‌عنوان یک عامل در ایجاد، حفظ و ارتقای سلامت انسان‌ها و جوامع اشاره کرد. مطالعه حاضر با هدف ارایه تعریف جامع حکمرانی و مولفه‌های آن، با تمرکز بر سلامت، و ارائه مروری بر چالش‌ها و فرصت‌های حکمرانی خوب و توسعه پایدار سلامت در بافتار بومی ایران انجام شده است.
مواد و روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه مروری است. در این مطالعه، کلیه مقالات منتشرشده در Scopus و PubMed به زبان فارسی و انگلیسی بدون درنظر گرفتن محدودیت زمانی تا پایان شهریور ۱۴۰۲ مورد توجه قرار گرفتند.
یافته‌ها: طبق تعریف بانک جهانی، حکمرانی شامل «سنت‌ها و نهادهایی» است که اقتدار در یک کشور، توسط آنها برپا می‌شود. مشارکت، پاسخگویی، حاکمیت قانون، عدالت و برابری، شفافیت، کنترل فساد و اثربخشی و کارایی از جمله مولفه‌های تکرار شونده حکمرانی در الگوهای مختلف هستند.تاکنون چارچوب‌ها، مدل‌ها و مولفه‌های متعددی برای حکمرانی ارائه شده است. برای مطالعات حوزه نظام سلامت الگوی پنج مولفه‌ای حکمرانی که اولین بار در سال ۲۰۱۸ معرفی شد و صرفا برای بررسی وضعیت حکمرانی سلامت در کشورهای با درآمد کم و متوسط پیش‌بینی شده است، از پرکاربردترین الگوها است. همچنین، روند رو به بهبود در شاخص‌هایی نظیر نرخ مرگ و میر نوزادان، نرخ مرگ و میر کودکان زیر یک سال، نرخ مرگ و میر کودکان زیر پنج سال، نرخ مرگ و میر مادران و نیز شاخص‌های توسعه انسانی نشان‌دهنده فرصت‌هایی برای حکمرانی خوب در ایران هستند. روند افزایشی مرگ و میر ناشی از تصادفات، بدتر شدن کیفیت هوا، آلودگی و فرسایش خاک، بیکاری و تورم حکمرانی خوب در کشور را با چالش هایی مواجه می کند. همچنین، نبود نظام نظارت و پایش کارآمد، کمبود شفافیت و پاسخ‌گویی، مشارکت ناکافی ذی‌نقشان مرتبط، مدیریت ضعیف تعارض منافع و فساد، هماهنگی و همکاری ضعیف بین و درون بخشی، عدم استفاده از داده‌های علمی و شواهد محکم در سیاست‌گذاری‌ها و کمبود فرهنگ و ارزش‌های حکمرانی خوب از جمله عواملی هستند که  ترویج و استقرار معنادار حکمرانی خوب در نظام سلامت ایران را با چالش مواجه ساخته‌اند.
نتیجه‌گیری: به‌نظر می‌رسد نظام سلامت برای توفیق در پاسخ‌دهی به نیازها و انتظارات مردم، نیازمند اجرای اصول حکمرانی خوب است. این مطالعه پیشنهاد می‌دهد ضمن ایجاد محیط توانمندساز برای اجرای موثر حکمرانی خوب در راستای نیل به توسعه پایدارسلامت، مدیریت موقعیت‌های تعارض منافع در نظام سلامت، ایجاد شفافیت و بهره‌گیری از رویکرد نهادی جهت ایجاد ساختارهای اجرایی و ابزارهای لازم برای پایش و ارزشیابی این اقدامات در دستورکار سیاست­گذاران قرار گیرد.