دوره 23، شماره 1 - ( بهمن ـ اسفند 1402 )
جلد 23 شماره 1 صفحات 17-7 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ashtarinezhad E, Ahmadi K, Mojiri A. Clustering and ranking Iranian provinces based on some health indicators. Payesh 2024; 23 (1) :7-17
URL: http://payeshjournal.ir/article-1-2178-fa.html
URL: http://payeshjournal.ir/article-1-2178-fa.html
اشتری‌نژاد عماد، احمدی کامبیز، مجیری آزاده. خوشه‌بندی و رتبه‌بندی استان‌های ایران بر مبنای برخی از شاخص‌های سلامت. پایش. 1402; 23 (1) :7-17
عماد اشتری‌نژاد1 
، کامبیز احمدی*2 ، آزاده مجیری3
، کامبیز احمدی*2 ، آزاده مجیری3
1- موسسه طراحی نرم‌افزارهای آماری ام ای، مشهد، خراسان رضوی، ایران
2- گروه علوم کامپیوتر، دانشکده علوم ریاضی، دانشگاه شهرکرد، چهارمحال و بختیاری، ایران
3- گروه آمار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زابل، سیستان و بلوچستان، ایران
2- گروه علوم کامپیوتر، دانشکده علوم ریاضی، دانشگاه شهرکرد، چهارمحال و بختیاری، ایران
3- گروه آمار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زابل، سیستان و بلوچستان، ایران
چکیده: (2239 مشاهده)
مقدمه: استفاده از روش‌های آماری برای رسیدن به خوشه‌بندی و رتبه‌بندی سلامت در جامعه می‌تواند نمای مناسبی از وضعیت سلامت در استان‌های ایران را به دولتمردان ارائه دهد. هدف پژوهش حاضر خوشه‌بندی و رتبه‌بندی استان‌های ایران بر اساس برخی از شاخص‌های سلامت بود.
مواد و روش کار: مطالعه حاضر از نوع کاربردی بود که به روش توصیفی-تحلیلی اجرا شد. در این مطالعه شاخص‌های تعداد کارکنان شاغل در دانشکده‌های علوم پزشکی، پزشکان، پیراپزشکان، بیمارستان، تخت‌های فعال، مراکز ارائه دهنده مراقبت اولیه بهداشتی، آزمایشگاه‌ها، مراکز توانبخشی، مراکز پزشکی هستهای، درمانگاه و پایگاه اورژانس به عنوان شاخص‌های سلامت ۳۱ استان کشور جهت خوشه‌بندی و رتبه‌بندی در نظر گرفته شد. دادهﻫﺎی مورد نیاز از سالنامه‌‌های آماری مرکز آمار ایران جمع‌آوری و برای خوشه‌بندی و رتبه‌بندی استفاده شد. خوشه‌بندی و مصورسازی داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار R و رتبه‌بندی با استفاده از نرم‌افزار تاپسیس انجام شد.
یافته‌ها: بر اساس نتایج استان‌های ایلام، یزد، سمنان، خراسان جنوبی، زنجان، اردبیل، فارس، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری به ترتیب بیشترین امتیاز سلامت را داشتند که بر اساس روش خوشه‌بندی نیز در خوشه سوم قرار گرفتند. کمترین امتیازات نیز متعلق به خوشه اول بود. در این خوشه، استان‌های قم، تهران، البرز و همدان به ترتیب با امتیازهای ۰/۵۵۲، ۰/۵۴۰، ۰/۴۶۰ و ۰/۳۶ رتبه‌های ۲۸ الی ۳۱ را داشتند. همچنین استان‌های خوشه دوم با امتیاز تقریبا برابر در رتبه‌های ۱۰ الی ۲۷ قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: به منظور رسیدن به عدالت در سلامت باید شاخص‌های آن در استان‌های همدان، البرز، تهران و قم تا رسیدن به سرانه استاندارد ارتقا یابد.
مواد و روش کار: مطالعه حاضر از نوع کاربردی بود که به روش توصیفی-تحلیلی اجرا شد. در این مطالعه شاخص‌های تعداد کارکنان شاغل در دانشکده‌های علوم پزشکی، پزشکان، پیراپزشکان، بیمارستان، تخت‌های فعال، مراکز ارائه دهنده مراقبت اولیه بهداشتی، آزمایشگاه‌ها، مراکز توانبخشی، مراکز پزشکی هستهای، درمانگاه و پایگاه اورژانس به عنوان شاخص‌های سلامت ۳۱ استان کشور جهت خوشه‌بندی و رتبه‌بندی در نظر گرفته شد. دادهﻫﺎی مورد نیاز از سالنامه‌‌های آماری مرکز آمار ایران جمع‌آوری و برای خوشه‌بندی و رتبه‌بندی استفاده شد. خوشه‌بندی و مصورسازی داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار R و رتبه‌بندی با استفاده از نرم‌افزار تاپسیس انجام شد.
یافته‌ها: بر اساس نتایج استان‌های ایلام، یزد، سمنان، خراسان جنوبی، زنجان، اردبیل، فارس، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری به ترتیب بیشترین امتیاز سلامت را داشتند که بر اساس روش خوشه‌بندی نیز در خوشه سوم قرار گرفتند. کمترین امتیازات نیز متعلق به خوشه اول بود. در این خوشه، استان‌های قم، تهران، البرز و همدان به ترتیب با امتیازهای ۰/۵۵۲، ۰/۵۴۰، ۰/۴۶۰ و ۰/۳۶ رتبه‌های ۲۸ الی ۳۱ را داشتند. همچنین استان‌های خوشه دوم با امتیاز تقریبا برابر در رتبه‌های ۱۰ الی ۲۷ قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: به منظور رسیدن به عدالت در سلامت باید شاخص‌های آن در استان‌های همدان، البرز، تهران و قم تا رسیدن به سرانه استاندارد ارتقا یابد.
نوع مطالعه: توصیفی |
موضوع مقاله:
مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
دریافت: 1402/3/27 | پذیرش: 1402/8/8 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1402/9/1 | انتشار: 1402/10/6
دریافت: 1402/3/27 | پذیرش: 1402/8/8 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1402/9/1 | انتشار: 1402/10/6
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |