TY - JOUR T1 - The effect of an educational program based on the Theory of Planned Behavior on helmet use among employed motorcyclists TT - تأثیر آموزش بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده بر میزان استفاده از کلاه ایمنی در کارمندان موتورسوار شهر یزد JF - payeshj JO - payeshj VL - 11 IS - 1 UR - http://payeshjournal.ir/article-1-479-fa.html Y1 - 2012 SP - 13 EP - 20 KW - Theory of Planned Behavior KW - Helmet Use KW - Employed Motorcyclists N2 - اگرچه استفاده از کلاه ايمني در موتورسواران خطر ضربه مغزي را 88-45 درصد کاهش مي‌دهد، اما تنها 6 درصد از موتورسواران ايراني از کلاه ايمني استفاده مي‌کنند. دراين مطالعه، تأثيربرنامه آموزشي مبتني بر نظريه رفتار برنامه ريزي شده بر ميزان استفاده از کلاه ايمني توسط کارمندان موتورسوار شهر يزد مورد بررسي قرارمي‌گيرد. در اين مطالعه نيمه تجربي براي جمع آوري داده‌ها از پرسشنامه طراحي شده بر اساس نظريه رفتار برنامه ريزي شده استفاده شد. روايي پرسشنامه از طريق پانل خبرگان و پايايي آن به روش بازآزمايي (test-retest) مورد تأييد قرار گرفت (30=N و0.83-0.7=r).نمونه مورد بررسي120 نفر از کارمندان شهر يزد (6 اداره) در سال 1385 بودند که به روش نمونه گيري خوشه‌اي (تصادفي) انتخاب شدند. بعد از تکميل پرسشنامه (مصاحبه) در مرحله پيش آزمون، به طور تصادفي افراد مورد بررسي به دو گروه آزمون (60=n) و شاهد (60=n) تقسيم شدند. براساس نتايج اوليه، محتواي آموزشي تدوين و در گروه آزمون ارائه شد. بعد از يک ماه از اجراي برنامه آموزشي مجدداً داده‌ها جمع آوري و با استفاده از SPSS 11.5 تجزيه و تحليل گرديد. طبق نتايج، مهم‌ترين مانع استفاده از کلاه ايمني (86.6 درصد) احساس گرما هنگام استفاده از آن است. دامنه نمره استفاده از کلاه ايمني بيشتر در محدوده نامطلوب بود. کنترل رفتاري درک شده، هنجارهاي انتزاعي و نگرش در مجموع 59 درصد واريانس قصد استفاده از کلاه ايمني را پيشگويي مي‌کردند که اثر مستقيم کنترل رفتاري درک شده بيش از ساير متغيرها بود. اجراي برنامه آموزشي بر تمام متغيرهاي الگو مؤثر بود، اما اين اثر بر قصد (0.0001>P) و استفاده از کلاه ايمني موتورسواران (0.001>P) بيش از سايرمتغيرها بوده است.اجراي برنامه آموزشي همراه با رفع موانع استفاده ازكلاه ايمني مي‌تواند زمينه را براي ارتقاي استفاده از كلاه ايمني در موتورسواران فراهم آورد. M3 ER -