دوره 21، شماره 3 - ( خرداد ـ تیر 1401 )
جلد 21 شماره 3 صفحات 319-309 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.ACECR.IBCCRC.REC.1400.025
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Tavousi M, Haeri-Mehrizi A A, Sedighi J, Montazeri A, Mohammadi S, Ardestani M S, et al . Health Literacy Instrument for Adults-Short Form (HELIA-SF): Development and psychometric properties. Payesh 2022; 21 (3) :309-319
URL: http://payeshjournal.ir/article-1-1898-fa.html
URL: http://payeshjournal.ir/article-1-1898-fa.html
طاووسی محمود، حائری مهریزی علی اصغر، صدیقی ژیلا، منتظری علی، محمدی سمیرا، اردستانی منا سادات، و همکاران. و همکاران. و همکاران.. تدوین و روانسنجی نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (HELIA-SF). پایش. 1401; 21 (3) :309-319
محمود طاووسی1 
، علی اصغر حائری مهریزی1 ، ژیلا صدیقی1 ، علی منتظری1 ، سمیرا محمدی1 ، منا سادات اردستانی2 ، فرشید رضایی2 ، غلام حسین ویسی2 ، رامین مظفری کرمانی1 ، راحله رستمی1 ، مژگان جوادی2 ، فاطمه سربندی* 2
، علی اصغر حائری مهریزی1 ، ژیلا صدیقی1 ، علی منتظری1 ، سمیرا محمدی1 ، منا سادات اردستانی2 ، فرشید رضایی2 ، غلام حسین ویسی2 ، رامین مظفری کرمانی1 ، راحله رستمی1 ، مژگان جوادی2 ، فاطمه سربندی* 2
1- مرکز تحقیقات سنجش سلامت، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
2- دفتر آموزش و ارتقای سلامت، معاونت بهداشت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تهران، ایران
2- دفتر آموزش و ارتقای سلامت، معاونت بهداشت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تهران، ایران
چکیده: (3356 مشاهده)
مقدمه: ابزارهای سنجش و غربالگری سواد سلامت باید بتوانند این شاخص را در محیط های پیچیده ارائه مراقبت سلامت اندازه گیری کنند. این مطالعه با هدف تدوین و روان سنجی نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (Health Literacy for Adults-Short Form: HELIA-SF) انجام شد.
مواد و روش کار: در این مطالعه روش شناختی، از بین گویه های هر یک از سازه های پرسشنامه اصلی (HELIA)، گویه هایی که بیشترین قابلیت نمایندگی از آن سازه، و نیز پوشش حداکثری متغیرها را داشتند به عنوان گویه های نسخه کوتاه، انتخاب شدند. روایی محتوایی با پانل خبرگان، و روایی صوری با تعدادی از افراد گروه هدف مورد بررسی قرار گرفت. برای سنجش روایی ساختاری از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از همبستگی داخلی (ضریب آلفای کرونباخ) و همبستگی درون رده ای (ICC) محاسبه شد.
یافته ها: روایی محتوایی گویه های پرسشنامه از نظر کیفی مطلوب تشخیص داده شد، مقادیر مطلوب (بیشتر از ۰/۵۶ برای نسبت روایی محتوایی، و بیشتر از ۰/۷۹ برای شاخص روایی محتوایی) به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که گویه های پرسشنامه (۹ گویه) با دو بُعد مهارت‌های پایه‌ای (۵ گویه) و مهارت های تصمیم گیری (۴ گویه) حدود ۶۱ درصد تغییرات را پوشش داده و الگوی حاصل از تحلیل عاملی تاییدی از برازش قابل قبول برخوردار شد:
مواد و روش کار: در این مطالعه روش شناختی، از بین گویه های هر یک از سازه های پرسشنامه اصلی (HELIA)، گویه هایی که بیشترین قابلیت نمایندگی از آن سازه، و نیز پوشش حداکثری متغیرها را داشتند به عنوان گویه های نسخه کوتاه، انتخاب شدند. روایی محتوایی با پانل خبرگان، و روایی صوری با تعدادی از افراد گروه هدف مورد بررسی قرار گرفت. برای سنجش روایی ساختاری از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از همبستگی داخلی (ضریب آلفای کرونباخ) و همبستگی درون رده ای (ICC) محاسبه شد.
یافته ها: روایی محتوایی گویه های پرسشنامه از نظر کیفی مطلوب تشخیص داده شد، مقادیر مطلوب (بیشتر از ۰/۵۶ برای نسبت روایی محتوایی، و بیشتر از ۰/۷۹ برای شاخص روایی محتوایی) به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که گویه های پرسشنامه (۹ گویه) با دو بُعد مهارت‌های پایه‌ای (۵ گویه) و مهارت های تصمیم گیری (۴ گویه) حدود ۶۱ درصد تغییرات را پوشش داده و الگوی حاصل از تحلیل عاملی تاییدی از برازش قابل قبول برخوردار شد:
[X۲/df=۲/۲۰, GFI=۰/۹۵, CFI=۰/۹۷, NFI=۰/۹۵, NNFI=۰/۹۶, SRMR=۰/۰۶۸, RMSEA=۰/۰۷۴]
ضریب آلفای کرونباخ و ICC برای هر یک از دو بعد (به ترتیب ۰/۸۴ ، ۰/۸۱ و ۰/۸۵ ، ۰/۸۲) و برای کل گویه ها (به ترتیب ۰/۹۱ ، ۰/۸۱) مقادیر مورد تایید به دست آمد.
نتیجه گیری: نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (HELIA-SF) ابزاری پایا و روا است. این نسخه به علت کوتاه و مختصر بودن، و در نتیجه سرعت تکمیل بالاتر نسبت به نسخه اصلی، برای اندازه گیری سطح سواد سلامت در گروه های مختلف جمعیتی شهری و روستایی مناسب است.
نتیجه گیری: نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (HELIA-SF) ابزاری پایا و روا است. این نسخه به علت کوتاه و مختصر بودن، و در نتیجه سرعت تکمیل بالاتر نسبت به نسخه اصلی، برای اندازه گیری سطح سواد سلامت در گروه های مختلف جمعیتی شهری و روستایی مناسب است.
نوع مطالعه: توصیفی |
موضوع مقاله:
سلامت همگانی
دریافت: 1401/2/24 | پذیرش: 1401/3/16 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1401/3/21 | انتشار: 1401/4/28
دریافت: 1401/2/24 | پذیرش: 1401/3/16 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1401/3/21 | انتشار: 1401/4/28
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |