مقدمه: یکی از عوامل موثر در بهداشت دهان و دندان افراد، سواد سلامت آنان است. مطالعه حاضر با هدف تعیین سواد سلامت دهان و دندان مادران و ارتباط آن با وضعیت سلامت دهان و دندان کودکان ۳ تا ۶ ساله آنان در شهر کبودراهنگ (در استان همدان) در سال ۱۳۹۹ انجام شد.
مواد و روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی (توصیفی – تحلیلی) بود. در این مطالعه، ۱۹۴ نفر از مادران دارای کودک ۳ تا ۶ ساله مراجعه کننده به دو مرکز خدمات جامع سلامت شهر کبودرآهنگ (در استان همدان) بررسی شدند. سواد سلامت دهان و دندان مادران به وسیله پرسشنامه سواد سلامت دهان و دندان بزرگسالان و وضعیت دندان های کودکان آنان، با معاینه بررسی و تعداد دندان های پوسیده، از دست داده و پر شده ثبت شد. داده ها، با استفاده از نرم افزارSPSS  (نسخه ۲۱) و توسط آزمون های تحلیل واریانس یک طرفه و همبستگی پیرسون تحلیل شدند.
یافته ها: میانگین سنی مادران مورد مطالعه، ۶/۰۹۵ ±۳۲/۳۸ سال بود. میانگین سواد سلامت دهان و دندان مادران مورد مطالعه، ۸۹۵/±۲۱ ۴۶/۶۶ و میانگین تعداد دندان های پوسیده، از دست داده و پر شده کودکان آنها برابر با ۱/۴۲۴±۳/۸۴ بود. بین سواد سلامت دهان و دندان مادران با نمره کلی تعداد دندان های پوسیده، از دست داده و پر شده کودکان آنها، رابطه معکوس و معنادار وجود داشت. میانگین تعداد دندان های از دست رفته کودکان مورد مطالعه برابر با ۱/۳۶۴±۰/۵۴، میانگین تعداد دندان های پوسیده شده ۳/۱۸۹ ±۱۱/۳ و میانگین تعداد دندان های پر شده ۷۵۰±۰/۱۹ بود. نتایج نشان داد که سواد سلامت دهان و دندان مادران با تحصیلات آنان، دارای رابطه مستقیم و معنی دار دارد.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد، بین سواد سلامت دهان مادران و وضعیت سلامت دهان و دندان کودکان آنها، ارتباط معنی داری وجود دارد. بنابراین برنامه ریزی جهت بالا بردن سواد سلامت دهان مادران جهت بهبود سلامت دهان و دندان کودکان ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: مطالعات نشان می‌دهد که در دو دهه اخیر میزان فرزندآوری در ایران ۷۹% کاهش یافته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین نگرش زنان متاهل بدون فرزند مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهری زنجان نسبت به فرزندآوری در سال ۱۳۹۹ انجام شد.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع مقطعی بود.  در این مطالعه،۲۲۰ نفر از زنان متاهل بدون فرزند مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهری زنجان، با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه بررسی نگرش نسبت به فرزندآوری استفاده شد. در نهایت، داده های جمع آوری شده وارد نرم افزارSPSS  نسخه ۲۶ شد و توسط آزمون های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک طرفه تحلیل گردیدند.
یافته­ ها: یافته های مطالعه نشان داد که ۶۱/۴ درصد از زنان مورد مطالعه دارای نگرش خوبی نسبت به فرزندآوری بودند. نگرش ۳۶/۴ درصد در سطح متوسط و نگرش ۲/۳ درصد، ضعیف بود. میانگین نمره نگرش به فرزندآوری ۷۰/۴۶ بود.
یافته ها نشان داد که بین متغیرهای سن، وضعیت تملک مسکن و وضعیت درآمد با میانگین نمره نگرش به فرزندآوری، رابطه معناداری آماری وجود نداشت. همچنین، بین متغیرهای سطح تحصیلات و وضعیت شغلی زنان و همسران آنها با میانگین نمره نگرش به فرزند آوری، ارتباط آماری معنی دار وجود داشت.
نتیجه ­گیری: لازم است در سطح جامعه، برنامه های آموزشی و  انگیزشی برای زوجین با سطح سواد بالاتر و وضعیت های شغلی در رده های بالاتر، برگزار شود. این برنامه ها می تواند کمک کند تا دیدگاه آنها نسبت به فرزندآوری تغییر کند.