در رويكردهاي نوين مطرح در مديريت بحران، توجه به نقش ارزشمندي كه جامعه براي رويارويي با بحران‌هاي طبيعي براي خود قائل است از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. نخستين گام در نهادينه سازي«رويكرد جامعه محور»، بررسي وضعيت موجود جامعه به لحاظ مشاركت در فعاليت‌هاي جمعي در مقابله با بحران‌هاي طبيعي است. در مطالعه حاضر استان سيستان و بلوچستان به عنوان يكي از استان‌هاي بلاخيز كشور از نظر سازمان‌ها، نهادها و تشكل‌هاي فعال در زمينه بلاياي طبيعي مورد بررسي قرار گرفت تا ضمن ارائه تصويري از وضع موجود، وضعيت مشاركت كنوني جامعه براي مقابله با بلاياي طبيعي در اين استان مورد شناسايي قرار گيرد. اين مطالعه به صورت توصيفي تحليلي و در پنج مرحله انجام پذيرفت و در بخش‌هايي از مطالعه كه نياز به جمع‌آوري اطلاعات تكميلي بود از مطالعه كيفي (مصاحبه) استفاده شد. شناسايي سازمان‌هاي مسئول در زمينه مديريت بحران و بلاياي طبيعي، بررسي تاريخچه و علت تشكيل سازمان‌هاي مردم نهاد و غيردولتي فعال در زمينه مديريت بلايا، سابقه، گستره و ماهيت و روند فعاليت‌هاي انجام شده در حيطه بلايا و برنامه‌هاي آتي آن‌ها و ويژگي‌هاي اعضاي سازمان، موسسه و نحوه فعاليت آن‌ها از يافته‌هاي اين پژوهش بود. در اين استان تعدادي تشكل غيردولتي ثبت شده و ثبت نشده فعال در زمينه مقابله با بلايا وجود دارد كه نشانگر ظرفيت قابل ملاحظه استان براي انجام فعاليت‌هاي مشاركتي در زمينه مواجهه و كاهش خطرات ناشي از بلايا است. از اين رو لازم است مسئولان استاني ضمن اولويت بخشي به بلاياي طبيعي به‌عنوان يكي از مهم‌ترين مشكلات استان، به دنبال شيوه‌هاي مناسب براي جلب و هدايت مشاركت جامعه در مواجهه با بلايا باشند. جلب اعتماد و مشاركت مردم در انجام پروژه‌هاي كاهش خطرپذيري، سامان‌دهي گروه‌هاي داوطلب جامعه، تخصيص اعتبار براي تجهيز مردم براي مقابله با بحران‌ها، امكان آزادسازي و بسيج منابع محلي در صورت وقوع بلايا، آموزش همگاني و اطلاع‌رساني از جمله راهبردهايي است كه مي‌توان به كمك آن مشاركت جامعه براي مقابله با بلاياي طبيعي در اين استان را توسعه و ارتقاء بخشيد.

واژه‌های کلیدی: بلایای طبیعی، رویکرد مدیریت جامعه محور، سیستان و بلوچستان، تحلیل وضعیت موجود

متن کامل [PDF 1638 kb]   (2079 دریافت)